Nederland digitaal ongeletterd? Quatsch!
Een tijdje terug al weer: een special in de NRC: alarmerende berichtgeving: Nederland dreigt digitaal ongeletterd te worden. En waarom: omdat we niet goed google’en. Maar Google is niet anders dan goochelen. Goochelen met zoektermen.
Mijn eerste reactie was: bibliotheken, openbaar en universitair: grijp je kans: dit is nu net de informatiefunctie die je graag wilt hebben: mensen helpen om hun weg te vinden op het internet. Kwalitatief goede informatie vinden. Spring er in, gebruik deze gratis publiciteit om aan je eigen PR te doen en benut je kans! Maar… bij nader inzien hoop ik niet dat het een dergelijke eenzijdige impulsieve reactie heeft veroorzaakt.
Want, even laten bezinken en ik denk: quatsch! Alsof alleen het kunnen zoeken via het zoekvenster van Google je-van-het is. Ik vind het een beetje kort door de bocht. ‘Tuurlijk we google’en allemaal. Veel en vaak. Maar als dat DE bron van informatie is …. is ‘t treurig gesteld. Er is inmiddels immers veel meer. Mediawijs en -vaardig zijn heet dat. En dat gaat veel verder. Het gebruik van social media en communities bijvoorbeeld wordt hier onderschat. Bekijk alleen al Twitter: als je slim bent selecteer je wie je volgt via Twitter. Twitter is al een aantal jaar een van mijn belangrijkste informatie- en inspiratiebronnen. En ik hoop van harte omgekeerd ook, dat mijn volgers ook wat aan mij hebben. Het scheelt me vele honderden euro’s aan abonnementen op vakliteratuur en vele uren van het zelf moeten volgen van blogs, internetpagina’s etc. Gewoon door de juiste mensen te volgen en er mee uit te wisselen. Er wordt veel gedeeld via Twitter. Twitter heeft z’n nut omdat het halen en brengen is. Google+ is ook een zo’n medium en wel een goed voorbeeld uit de Google familie. Want ook daar gaat het om delen, elkaar aanvullen, op ideeën brengen en elkaar verder helpen. Dat is innovatie. Dat is kennismaatschappij. Dat is digitaal vaardig en geletterd worden in mijn optiek. Steeds meer organisaties gebruiken tegenwoordig wiki’s om intern kennis te delen, of Yammer als intranet. En dat zijn nog maar een paar voorbeelden. Interactief, dat is m.i. belangijker dan alleen maar kunnen google’en als zoekactie. Want de interactiviteit zorgt ervoor dat we elkaar aanvullen, inspireren, corrigeren, verder komen.
Je weg vinden op internet en er je voordeel mee doen is meer dan het zoekvenster van Google intypen. Het is slim gebruik maken van de vele kanalen die er zijn en er dan ook door verrast worden: omdat er meer op je pad komt dan je zelf zou vinden als je alleen google’t.
En als je weet dat Nederland tot de wereldtop behoort van internetaansluitingen per huishouden….. met snelle, betaalbare en betrouwbare aansluitingen en verbindingen, we de meeste geregistreerde domeinnamen hebben (voor wat dat waard is), we investeren in de opleiding van mediacoaches, we actief zijn met elektronische leeromgeving waar het kan… lopen we echt niet achter, eerder voor. Alleen…. ja… calvinistisch als we zijn geven we nu eenmaal niet snel toe dat we goed zijn, misschien wel voorop lopen.
Om dan toch nog even terug te komen bij de bibliotheken: er is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het opleiden van media coaches. Veelal uit subsidiegelden. Mediacoaches die met name in het onderwijs een belangrijke rol vervullen met het mediawijs en -vaardig maken van leerlingen (onze toekomst). En daarin verder, veel verder gaan dan het kunnen laten zoeken via google. Juist wel de vaardigheden overbrengen om het internet beter te gebruiken. De selectie van kwalitatief goede en slechte informatie is daar een onderdeel van.
Als bibliotheken slim zijn, gaan ze daar oogsten de komende jaren. Ik zou zeggen, investeer nog meer in het overbrengen van mediavaardigheden via het onderwijs, maar ook via andere kanalen en pluk daar de vruchten van. Beetje commerciëler denken. Meer toekomstgericht, ook bedrijfsmatig! ROI! En dat is welkom in deze tijd van bezuinigingen. Want, de NRC gelovend is er nog heel veel te winnen in digitaal Nederland.
Dus ik durf te beweren dat Nederland wel degelijk digitaal geletterd is, of goed op weg om het te worden, omdat dat verder gaat dan het Google zoekvenster, maar meer zegt over kennis delen en je weg weten te vinden en gebruik te maken van de vele mogelijkheden. We zouden er wat trotser op mogen zijn…!